«Мотавела» — найбуйнейшы ў Беларусі матацыклетна-веласіпедны завод, заснаваны ў Мінску ў 1945 годзе ў якасці веласіпеднага завода.
«Мотавела» | |
---|---|
![]() | |
Тып | адкрытае акцыянернае таварыства |
Заснаванне | 6 лістапада 1945 |
Размяшчэнне | Мінск, пр. Партызанскі, д. 8 |
Ключавыя постаці | Мікалай Ладуцька, |
Галіна | машынабудаванне |
Прадукцыя | матацыкл, веласіпед, |
Абарот | ▼77,528 млрд рублёў (2014; $7,556 млн) |
Аперацыйны прыбытак | ▼1,171 млрд руб ($114,1 тыс) |
Чысты прыбытак | ▼1,119 млрд руб ($109,1 тыс) |
Матчына кампанія | «» (Вена, Аўстрыя) |
Сайт | www.motovelo.by |
Гісторыя
У снежні 1945 г. пачалася ўстаноўка абсталявання з заводу «Парасілавыя аўтамабілі» (ням.: Dampfkraftwagen, DKW) у Чопау (Савецкая зона акупацыі Германіі; цяпер Рудныя Горы , зямля Саксонія, Германія). У маі 1946 года пусцілі першы цэх — рамонтна-механічны. Затым — электратэхнічны цэх. Увосень вырабілі першыя дэталі для веласіпеда. У чэрвені 1947 года сабралі першыя 10 веласіпедаў. У верасні, пасля выпрабаванняў і дапрацовак, веласіпед В-16 пусцілі ў серыйную вытворчасць. Да канца года вырабілі 6580 веласіпедаў «Бусел» . У 1950 г. прадалі 100-тысячны веласіпед. Тады ж пачаўся выпуск падлеткавых веласіпедаў «Арлёнак».
З 1951 года прадпрыемства атрымала назву Мінскі матацыклетны і веласіпедны завод (ММВЗ), бо пасля ліпеня пачало выраб 125-кубовых матацыклаў пад таварным знакам «Мінск» (M1A). У 1955 годзе прадалі звыш за 400 тыс. веласіпедаў. У 1963 годзе пачаўся экспарт веласіпедаў за мяжу. З 1956 года Мінскі мотавелязавод асвоіў выраб матацыкла М1М. На 1967 год за 20 гадоў прадалі звыш за 8 млн веласіпедаў «Бусел». У 1970—1980 гадах прадпрыемства перабудавалі. У 1977 годзе пачаўся выпуск веласіпедаў са складной рамай на 20-цалёвых колах. У 1983 годзе збылі 18-мільённы веласіпед.
У 1990 годзе выпусцілі 220 тыс. матацыклаў. У 1992 годзе пачаўся выраб гульнявых веласіпедаў для бездарожжа . З 1993 года завод стаў калектыўным прадпрыемствам. На 1999 год вырабляў дарожныя матацыклы, горныя, гульнявыя і дарожныя веласіпеды з адкрытай, закрытай і складной рамамі для дарослых і падлеткаў, . Тады ж прадпрыемства ператварылі ў ААТ «Мотавела».
У 2000 годзе пачаўся выпуск дзіцячых веласіпедаў на 16-цалёвых колах. У лютым 2003 года завод выпусціў першыя матацыклы з рухавіком і . Па выніках года прадпрыемства апынулася стратным у выніку павышэння на веласіпеды ў В’етнаме да 40 %. На 2005 год асноўнымі рынкамі збыту былі Расія, Украіна, Таджыкістан, Кыргызстан, Афганістан і Нігерыя. 30 снежня 2005 года А. Лукашэнка Указам № 645 перавёў завод у дзяржаўную ўласнасць (97 % акцый) за кошт падатковай запазычанасці ў 2,105 млрд рублёў ($976 тыс.) і запазычанасці ў $4,903 млн за электрычнасць і абагрэў (90,75 %; перад «Мінскэнерга»), водазабеспячэнне і водаадвядзенне (9,25 %; перад «Мінскводаканалам»). Таксама паводле Указу, Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь мела пазычыць заводу 14,6 млрд руб ($6,803 млн) у 2006 г. і 3,7 млрд руб ($1,722 млн) у 2007 г. пад 3 % гадавых да 30 снежня 2012 года. Выканаўчы камітэт Мінску меў укласці ў перааснашчэнне заводу 8,7 млрд руб ($4,054 млн) у 2006 г. і 8,6 млрд руб ($4,002 млн) у 2007-ым.
На 2007 г. за 60 гадоў прадалі звыш за 55 млн веласіпедаў «Бусел». Пачаўся выпуск і . 26 ліпеня 2007 года А. Лукашэнка Указам № 354 прадаў «Мотавела» (99,72 % акцый) за 15,635 млрд рублёў ($7,276 млн) аўстрыйскаму холдынгу «АТЭК» (ням. ATEC) (нар. 1966), заснаванаму 25 верасня 2006 года ў Вене. Аплата мела ажыццяўляцца штогод з 1 студзеня 2008 г. роўнымі долямі па 3,127 млрд руб (1/5). На кастрычнік новы ўласнік перавёў на рахунак заводу $5 млн для сплаты запазычанасці і пачаў распродаж 5-месячнага складскога запасу веласіпедаў (165 тыс.). У 2008 г. пачаўся выраб 200-кубовага матацыкла М4 200. На 2010 года паставілі звыш за 6,5 млн матацыклаў «Мінск» у 45 краін. У 2011 годзе завод меў звыш за 1000 супрацоўнікаў і вырабіў звыш за 150 тыс. веласіпедаў.
6 верасня 2013 года Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка наведаў завод і запатрабаваў безумоўнага выканання планаў па развіцці «Мотавела», сярод якіх было абяцанне ўкласці ў развіццё кампаніі прынамсі 20 млн долараў і да 2012 года наладзіць выпуск 500 тысяч веласіпедаў і 30 тысяч матацыклаў у год. У тым жа годзе дзяржорганы палічылі, што ўмовы выкананы, і разблакавалі акцыі «Мотавела», якімі аўстрыйская кампанія да гэтага распараджацца не магла. У тым жа годзе ATEC Holding прадала свой пакет акцый ATEC Investment.
29 красавіка 2015 года Мінгарвыканкам прызначыў у наглядальны савет «Мотавела» прадстаўніка дзяржавы. 1 чэрвеня 2015 года Камітэтам дзяржбяспекі Беларусі былі затрыманы ўладальнік прадпрыемства Аляксандр Мураўёў і яго топ-менеджары (усяго шэсць чалавек), якіх абвінавацілі ў вывадзе капіталу, і ў вывазе абсталявання, праблемах з функцыянаваннем прадпрыемства. Была ўзбуджана справа па ч. 3 арт. 424 КК Беларусі (Злоўжыванне ўладай ці службовымі паўнамоцтвамі). Па інфармацыі прэс-службы КДК, ATEC Holding не толькі не выканаў свае абавязацельствы па развіцці завода, але і на шкоду прадпрыемству ліквідаваў існуючыя вытворчыя магутнасці. Колькасць працаўнікоў паменшылася з 2300 да 400 чалавек. Амаль 70 % плошчаў завода апынуліся закладзены пад крэдытныя абавязацельствы старонніх фірмаў, падкантрольных аўстрыйскаму інвестару, які не разлічваюцца па даўгах, і велазавод як гарант вяртання даўгоў мог страціць усе вытворчыя карпусы.
Улічваючы сітуацыю на «Мотавела», дзяржава была вымушана прыняць меры па абароне інтарэсаў працоўнага калектыва і захаванні брэнда велазавода. Главой дзяржавы была пастаўлена задача правесці тэхнічнае пераабсталяванне прадпрыемства, закупіць новае сучаснае абсталяванне. У пачатку чэрвеня 2015 новы наглядсавет зацвердзіў гендырэктарам прадпрыемства Мікалая Ладуцьку.
Неўзабаве пасля арышту Аляксандра Мураўёва было створана ТАА «», заснавальнікамі якога выступілі комплекс «Мінск-Арэна» і , галоўным акцыянерам якога з’яўляецца Мінгарвыканкам. Каб забяспечыць выпуск прадукцыі, «Мотавелазавод» узяў у арэнду за невялікую плату ў «Мотавела» вытворчыя лініі, якія засталіся на плаву ў адным зборачным цэху. Аляксандр Лукашэнка паставіў задачу захаваць брэнды «Бусел» і «Мінск».
26 студзеня 2017 года пачаў разглядаць іск аўстрыйскай кампаніі ATEC Investment, якая дагэтуль валодае каля 80 % акцый прадпрыемства і жадае прызнаць несапраўднымі ўсе рашэнні наглядсавета «Мотавела» ад 5 чэрвеня 2015 года, у тым ліку прызначэнне новага гендырэктара.
16 ліпеня 2017 года Эканамічны суд Мінска пачаў вытворчасць па справе аб банкруцтве ААТ «Мотавела». Заяву ў суд падавало само ААТ «Мотавела» з прычыны ўстойлівай неплацежаздольнасці. На прадпрыемства быў прызначаны ахоўны перыяд да 5 кастрычніка 2017 года. Часовым кіраўнікам прызначана дырэктар ТАА «Антыкрызіснае кіраванне» Вольга Рачко.
20 красавіка 2018 года прызнаў ААТ «Мотавела» банкрутам і пачаў ліквідацыю. Працэдура павінна быць завершана да 20 снежня 2018 года. У рамках яе на продаж плануецца выставіць маёмасць ААТ «Мотавела» як маёмаснага комплексу
Зноскі
- "Справаздача аб дзейнасці ААТ за 2014 год"(руск.). Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь. 29 мая 2015. Праверана 1 жніўня 2015.(недаступная спасылка)
- "Сярэднеўзважаны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют на валютным рынку Рэспублікі Беларусь за 2014 год". Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь. Праверана 1 жніўня 2015.
- Мінскі матацыклетны і веласіпедны завод // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — . — (т. 10).
- «Мінск» чатырохтактавы // Наша Ніва : газета. — 14 лютага 2003. — № 6 (316). — С. 6. — ISSN 1819-1614.(недаступная спасылка)
- . Хто збанкрутаваў мотавелязавод // Наша ніва : газета. — 2 снежня 2005. — № 45 (451). — С. 8. — ISSN 1819-1614.(недаступная спасылка)
- Сярэднеўзважаны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют на валютным рынку Рэспублікі Беларусь за 2005 год . Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь. Праверана 1 жніўня 2015.
- Сярэднеўзважаны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют на валютным рынку Рэспублікі Беларусь за 2006 год . Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь. Праверана 1 жніўня 2015.
- Сярэднеўзважаны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют на валютным рынку Рэспублікі Беларусь за 2007 год . Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь. Праверана 1 жніўня 2015.
- А.Лукашэнка. Указ прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 30 снежня 2005 г. № 645 (руск.). Валерый Леванеўскі (люты 2009). Праверана 1 жніўня 2015.
- Дэвальвацыі рубля пад патрэбы эканомікі не будзе . Газета «Звязда» (7 верасня 2013). Праверана 1 жніўня 2015.
- А. Лукашэнка. Указ прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 26 ліпеня 2007 г. № 354 (руск.). Прававая бібліятэка (кастрычнік 2008). Праверана 1 жніўня 2015.
- Мотавела(недаступная спасылка). (20 сакавіка 2012). з першакрыніцы 7 ліпеня 2014. Праверана 1 жніўня 2015.
- «Еще нужно до 10 млн долларов». «Мотовело» перейдет под крыло государства 15 лістапада 2018.
- Австрийский акционер оспорил назначение экс-мэра Минска директором «Мотовело» 23 студзеня 2018.
- КГБ: Владельцы «Мотовело» обвиняются в выводе капитала и вывозе оборудования 4 лютага 2017.
- Лукашенко: «Мотовелозавод» ни при каких обстоятельствах закрывать нельзя 16 сакавіка 2017.
- Суд принял заявление о банкротстве «Мотовело» и отвел защитный период 21 кастрычніка 2018.
- Суд признал ОАО «Мотовело» банкротом. Ликвидация — до 20 декабря 2018 года 21 красавіка 2018.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мотавела
- Веласіпеды «Бусел» 1 жніўня 2015. (руск.)
- Матацыклы «Мінск» 7 мая 2021. (руск.)
- Мотавела . (17 ліпеня 2015). Праверана 1 жніўня 2015.(недаступная спасылка)